1. TANIM
Cümleyi oluşturan unsurlar birbirlerine “coordination” yolu ile bağlandıklarında, çeşitli “coordinator”lar kullanılmaktadır. Bunlardan basit olanlar,
and
or
but,
kullanım açısından daha kapsamlı olanlar ise
either … or
both … and
nor, neither … nor
not only … but (also/as well)
olarak guruplandırılabilir.
2. KULLANIM VE ÇEVİRİ
2.1. And, or, but
Kullanım ve çeviri açısından bu üç basit “coordinator” önemli sorunlar oluşturmazlar.
– I wonder whether I should stay and wait or whether it is better to leave.
Kalmalı ve /Kalıp beklemeli miyim yoksa / ya da /, ayrılmak daha mı iyi bilemiyorum.
“And” Türkçe’ye “ve”, “yüklem + – Ip”, ya da “,” şeklinde aktarılabilir. “Or” Türkçe’ye “ya da”, “veya”, “(ve)yahut”, ya da “,” ile aktarılabilir. “But” Türkçe’ye “fakat”, “ama”, “ancak”, ya da “,” ile aktarılabilir.
Kimi zaman “but” kelimesi “except” (= dışında, haricinde) anlamını taşıyabilir. Bu durumda “but” kelimesini bir yüklem izlerse yüklem “to” kullanılmadan bağlanır.
– We have no choice but resign.
İstifa etmekten başka bir seçeneğimiz yok.
2.2. Either … or
– Either you are crazy or I know nothing.
(Ya sen çılgınsın ya da ben birşey bilmiyorum! ) / Eğer sen çılgın değilsen ne olayım !
– You may either stay here or (you may) go out.
İster burada kal ister çık.
Bu yapı Türkçe’ye “Ya … ya da”, “İster … ister” yapıları ile aktarılır.
2.3. Both … and
– The old secretary could both type excellently and take shorthand.
Eski sekreter hem kusursuz daktilo yazabiliyordu hem de steno biliyordu.
Bu yapı Türkçe’ye “Hem … hem de”, “Gerek … gerekse” yapıları ile aktarılır.
2.4. Nor
“Nor” kullanılan cümlede, vurgu sağlamak için, “özne + yüklem” yapısı tersyüz edilerek devrik yapı oluşturulur.
– He didn’t accept the offer. Nor did he refuse it.
Teklifi kabul etmedi. Red de etmedi./Reddetmedi de.
Bu yapı Türkçe’ye “ne … ne de” ya da ” -mEdIğI / mEyEcEğI gibi, ….. olumsuz yüklem” şeklinde aktarılabilir.
2.5. Not only … but (also/as well)
“Nor” kullanılan cümlede olduğu gibi, “Not only…” yapısıyla cümleye başlanması durumunda cümlede devrik yapı oluşur.
– Not only does he play the guitar but he is a good singer (as well).
Sadece gitar çalmakla kalmaz, iyi bir şarkıcıdır da.
– They not only broke/Not only did they break into his office, (but) they also stole his computer.
Hem bürosuna zorla girdiler hem de bilgisayarını çaldılar.
Bu yapı Türkçe’ye “sadece / yalnızca + {olumsuz / olumlu yüklem } … bir de / ayrıca / üstelik + { olumlu / olumsuz yüklem } yapısı ile ya da “hem … hem de” ile aktarılır.
2.6. Neither … nor
Bu yapıda da vurgu amacı ile devrik yapı kullanılabilir.
– We are neither aware nor (are we) fully ignorant of the subject.
Konu hakkında ne bilgimiz var ne de tamamen bilgisiz durumdayız.
Bu yapı Türkçe’ye “ne … ne de” şeklinde aktarılabilir.
Bu içerik internet kaynaklarından yararlanılarak sitemize eklenilmiştir
Ekleyen: Berke
Editörün Seçtikleri
POPÜLER MESAJLAR
