3.2. SU KAYNAKLARI
3.2.1. GÖLLER
Ankara’da jeolojik oluşumlar sonucu ortaya çıkan doğal göllerden en önemlileri; Tuz Gölü, Mogan Gölü, Eymir Gölü ve Karagöl’dür.
Tuz Gölü ve Karagöl, Ankara Büyükşehir Belediyesi Mücavir Alan Sınırı dışında yer almaktadır. Fakat Tuz gölü Ankara ili sınırı içinde mücavir alanı dışında olmakla birlikte Mogan -Eymir Gölleri- İmrahor Vadisi su sisteminin başlangıç noktasıdır.
Mogan ve Eymir Gölleri ve İncesu Deresini (İmrahor Vadisi) izleyen sistemde, Elmadağ’dan gelen derelerin taşıdıkları kolüvyal maddelerin yığılmasıyla doğal set oluşması ve set arkasında akarsuyun birikmesiyle Mogan ve Eymir Gölleri oluşmuştur.
Ankara’nın yaklaşık 25 km. güneyinde yer alan Mogan ve Eymir Gölleri, birbirleri ile bağlantılı olup, Eymir Gölü’nü Mogan Gölü beslemektedir.
Mogan Gölü çevresi 14 km. olup, yüzey alanı 5.6 km2 ,uzunluğu 5.5 km., ortalama genişliği 1km., ortalama 3-5 m.’dir. Suyu hafif tuzlu olan gölün büyük bir bölümü yazın bataklık hale gelmektedir.
Eymir Gölü ODTÜ kampüs arazisi içinde içinde bulunmaktadır. 1957 yılında Üniversite tarafından kamulaştırılarak ağaçlandırılmıştır. Dar ve kıvrımlı bir yüzeye sahip olan gölün yüzey alanı 1.08 km2 , uzunluğu 4.2 km. ortalama genişliği 250 m. ve ortalama derinliği 6-10 m., göl çevresi 9 km.’dir.
3.2.2. AKARSULAR VE VADİLER
Ankara’nın en önemli iki akarsuyu olan Kızılırmak ve Sakarya nehirleri, sularını bu nehirlere drene eden çok geniş yağış havzalarına sahiptir.
Ankara il sınırlarına Şereflikoçhisar’ın doğusundan giren Kızılırmağın Kesikköprü Köyü’ne kadar yatağı oldukça geniştir. Kısa bir bölümü Bala İlçesinden geçtikten sonra Kırıkkale il topraklarında akar. Kalecik ilçesinden tekrar Ankara il sınırlarına giren Kızılırmak, Sulakyurt’un Kuzeyin de Terme Çayını alır.
Polatlı ilçesinin Yenimehmetli Bucağının 12 Km. güneyinden başlayarak Ankara ve Eskişehir il sınırları üzerinde akan Sakarya nehiri güneyde Ilıcaözü , daha Kuzeyde Acıdereyi aldıktan sonra nehre sırasıyla Elvanlı deresi, Porsuk ve Ankara Çayı Karışır. Sakarya nehri daha sonra Sarıyar Baraj gölüne akar. Sakarya nehrinin Sarıyar baraj gölüne sularını boşaltan diğer önemli kolları; Hamamderesi, Kirmir Çayı , Elma ve Karaboğaz dereleridir.
İl topraklarında irili ufaklı çay ve derelerde bulunmaktadır. Ankara çevresindeki akarsular mevsimlere göre kar, yağmur, kaynak, sızıntı ve pınar dereleri ile beslenmektedir. Bu nedenle düzenli bir yağış rejimleri yoktur.
Ankara Çayı; Çubuk, İncesu, Ova ve Hatip Çaylarından oluşur. Çubuk çayı Aydos dağlarından doğar. Çubuk Merkezinden geçtikten sonra akışını aynı adlı ovada sürdürür. Kuzeyde Çubuk I ve Çubuk II barajlarından sularını topladıktan sonra Solfasol ve Kalaba’dan geçerek Ankara ovasına girer ve İncesu, Hatip çayları ile birleşir.
İncesu Elmadağı’ndan çıkar, Yukarı imrahor’dan ve kentin içinden geçerek Çubuk Çayı ile birleşir. Hatip Çayı ise İdris dağından doğar, Kale ile hıdırlık tepesi arasındaki dar vadiden geçerek Dışkapı’da Ankara Ovasına girer ve daha sonra Çubuk Çayına karışır.
Kent içinde topoğrafik özellikleri ile, kentin ekolojik dengesini ve mikroklimasını olumlu yönde etkileyen, rüzgar koridorları oluşturan vadiler, çevre geliştirme projelerinin de oluşturulması ile, Ankara’lıların rekreakratif gereksinimleri için önemli noktalar haline getirilmelidir.
Ankara’daki önemli vadilerin tümünün rekreasyon amaçlı kulanımının sağlanabilmesi amacı ile vadi yakın çevresinin farklı kullanım türleri ile birlikte değerlendirilebileceği özel proje alanları olarak belirlenmesi kabul edilecektir.
Ankara ilinin önemli vadileri; Dikmen Vadisi, Portakalçiçeği Vadisi, İmrahor Vadisi, Çubuk Çayı Vadisi, Zir Vadisi, Nenek Vadisi, Kalaba Vadisi ile Büyükesat Vadisi’dir.
Dikmen Vadisi Çankaya, Ayrancı ve Dikmen semtleri arasında yer alan, güneye doğru ortalama 300 m. eninde ve 5 Km. uzunluğunda devam eden vadinin tamamı gerçekleştiğinde kent merkezinin güneyindeki Atatürk Ormanı, İmrahor Vadisi ve Eymir , Mogan Gölleri ile bütünleşmesi sağlanarak çok amaçlı rekreasyon olanaklarının yaratıldığı yeşil aks oluşacaktır.
Portakalçiçeği Vadiside Çankaya ve Ayrancı semtleri arasında yer almaktadır. 12 ha.lık alana sahip vadi artan nüfusun rekreasyon alanı ihtiyacını karşılamaktadır.
İmrahor Vadisi kentin güneydoğusunda, Mamak ve Çankaya ilçe sınırları içinde yer alan güneyinde Eymir Gölü, kuzeyde de Mamak Viyadüğü ile sınırlanan ve Ankara’nın Metropoliten alanı rekreasyon sisteminin en önemli halkasını oluşturan, Mogan ve Eymir su sistemi ikilisi ile bütünleşebilecek bir rekreasyon alanı kapasitesinde olan yaklaşık 3526 ha.’lık bir alandır.
Ankara kent merkezinin 12 km. kuzeyinde yer alan Çubuk I baraj gövdesinde güneye doğru 3 km. uzanan Çubuk Çayı Vadisi dar bir vadidir. Zengin bitki örtüsü ile çekici bir peysaja sahip olan Çubuk Vadisini, kent çevresinden kent merkezine doğru uzanan yeşil kuşak sisteminin bir parçası olarak düzenlenmesi halinde, doğa sporlarına yönelik önemli bir rekreasyon alanı kazanılmış olacaktır.
Zir Vadisi Ankara’nın kuzeybatısında yer alır. En önemli özelliği Ankara Çayı ile Ova Çayının birleştiği yerde yer almış olmasıdır. Günümüzde vadi tarım alanı olarak kullanılmakla birlikte arkeolojik ve doğal zenginliklere sahiptir.
Ankara’nın doğusunda yer alan ve Nenek Köyü’nden ismini alan Nenek Vadisi, Ankara çevre otoyolunun Samsun karayolu ile kesiştiği noktada yer alır. Doğal güzelliği bakımından rekreasyon amacı ile kullanılır.
Bunlardan başka Ankara’nın kuzeydoğusunda, Keçiören girişinde Kalaba Vadisi, Ankara’nın güneydoğusunda Büyükesat Vadisi rekreasyon amacı ile kullanılıp, Ankara’nın kişi başına düşen yeşil alanın artmasının sağlayacak vadilerdendir.
Bu içerik internet kaynaklarından yararlanılarak sitemize eklenmiştir